Íslenskukennsla manna og hunda

Á mínum vinnustað eru nokkuð margir útlendingar.  Sumir eru búnir að búa lengi hér á landinu kalda, búnir að aðlagast nokkuð vel og skarta jafnvel tveimur vegabréfum.  Þeir tala yfirleitt ágæta íslensku og ambögurnar hjá þeim eru bara krúttlegar, líklega svipaðar og ef ég hefði flutt til Rússlands fyrir 10 árum og þættist kunna rússnesku lýtalaust.  Svo eru aðrir starfsmenn á svæðinu sem hafa dvalið skemur og jafnvel ekki hugsað sér að ílendast.  Þeir tala ekki íslensku og hafa ekki hugsað sér að læra hana, enda ekki þörf á því þar sem allir tala ensku við þá.  Þó vil ég taka fram að allflestir þeirra tala bjagaða ensku og ég er farin að reka mig á að ég er farin að tala jafn bjagaða ensku við þá.  Þrátt fyrir að hér fyrr á árum talaði enskumælandi fólk um að ég væri mjög fær í ensku, m.v. að það væri ekki mitt móðurmál.

Monica samstarfskona mín sem er frá landi sunnarlega í Evrópu hefur ekki hugsað sér að læra íslensku þrátt fyrir hvatningu mína.  Hún segir að hennar (bjagaða) enska dugi henni ágætlega.  Ég er gjörn á að skella á hana einhverjum íslenskum setningum, sem hún apar svo eftir með frekar döprum árangri.  T.d. var setningin "gjörðu svo vel" henni algjörlega óyfirstíganleg.  Og nafnið mitt, ó, jú hún var nú góð með sig að geta sagt það rétt, þangað til að hún fattaði að það beygðist, Sigrún, Sigrúnu, Sigrúnu til Sigrúnar, þá féllust henni hendur og ég held að hún sé að huga að brottför fljótlega frá landinu bláa, þetta var meira en hún þoldi.

Mér hefur ekki tekist að pikka upp margar línur frá samstarfsmönnum mínum, enda er um "allra þjóða kvikindi" að ræða, svo líklega færi allt í flækju ef ég færi að læra ca 5 - 6 tungumál í einu. En nokkrar setningar hef ég tileinkað mér, þó ég hafi ekki hátt um það.

Það er annað mál með hundinn minn.  Honum gengur ágætlega að læra íslensku.  Hann skilur nú þegar eftirfarandi orð, eftir því sem ég best veit:

Freddý    -    nafnið hans

mamma, pabbi, Sara, Steini, amma og allnokkur manna- og dýranöfn til viðbótar.

Síðan skilur hann vel orðin nammi (líklega hélt hann að  það væri nafnið hans, þegar þjálfun hans stóð sem hæst), matur, pylsa, pulsa (ath. það er tvennt ólíkt), lifrarpylsa, bein og nýjasta orðið hans á þessu sviði er kæfa.  Ég vil benda á að hann verður alveg extra flottur og ljúfur þegar þessi orð eru nefnd og líklegur til þess að sýna hinar ýmsu kúnstir til þess að þóknast viðmælanda sínum.

Svo skilur hann, sittu, stattu, sæll, liggðu, dansa og vertu fínn og hann er svo fjölhæfur að hann skilur meira að segja sit (sem er enska útgáfan) og set dig ned paa röven (sem er danska útgáfan).  Ég vil taka það fram að hann skilur þessi orð mun betur ef e-h hlutum sem nefndir eru í fyrri málsgrein er veifað fyrir framan trýnið á honum.

Hann lyftist allur og brosir sínu blíðasta ef honum er boðið út, en verður flóttalegur, með rófuna á milli fóta ef honum er boðið í bað.  Þegar baðið er afstaðið þá er hann montinn með sig, en er ekki búinn að fatta setninguna: "Ekki hrista þig", sem þýðir að baðherbergið fer í bað um leið og hann.

Ljúft þykir honum að heyra einhvern bjóða honum að koma í holu, þá kemur á hann sælusvipur og hann stekkur upp í sófa og hringar sig til fóta hjá viðkomandi.  Hann gerir ekki greinarmun á holu og pabbaholu, en þar er honum alveg bannað að vera og hefur ósjaldan lent í vandræðum þegar hann hefur komið sér notalega fyrir þar.  Það er annað mál með mömmuholu, þar er mun ljúfara að kúra og meiri friður.  Hann skilur vel orðin færðu þig, upp, út, niður, en hann virðist ekki skilja orðið hættu.  Alla vega ekki fyrr en of seint.  Hann verður allur uppveðraður ef minnst er á að fara í bílinn, en heldur verður hann niðurbeygður og lúpulegur þegar hann er settur í hundaöryggisbeltið, það er hans mesta niðurlæging.

Hann veðrast allur upp ef einhver býður upp á knús eða svo maður tali nú ekki um koss, þá leggur hann trýnið sitt við vanga manns, en aðeins eitt augnablik, ekki til í að eyða miklum tíma í svoleiðis pjatt.

En best af öllu er að hann skilur orðin duglegur og sætastur (alveg eins og strákurinn minn) og sýnir alla sínu bestu takta þegar einhver nefnir ofangreind orð.

Hann breytist í vígalegan varðhund þegar hann heyrir orðið kisa og bara við það að heyra í bjöllum nágrannakattanna missir hann heyrnina og gleymir algjörlega hvað nei, hættu, pylsa, pulsa og öll hin orðin þýða. 

 En af þessu öllu hef ég nú áttað mig á því að það er ekki svo erfitt að kenna einhverjum íslensku, það verða bara að vera verðlaun í boði og klapp á bakið.

Athugasemdir

[Jóna Á. Gísladóttir, 21.6.2008 kl. 20:31]

set dig ned paa röven

haha ansi líkt norskunni auðvitað. Og ansi dónó

Jú þú ættir að reyna að klóra samstarfsfólkinu á bak við eyrun, gefa þeim klapp á bakið og bjóða pylsu (alls ekki pulsu).

Takk fyrir bónorðið

[Gústa systir (IP-tala skráð) 23.6.2008 kl. 19:38]

Það er mín reynsla við að kenna útlendingum íslensku, aldrei að gefast upp. Sífeldar endurtekningar gefast best og umbun sem getur falist í brosi eða klappi á bakið eða jafnvel orðin, "Gott hjá þér." Svo ekki gefast upp á að kenna Monicu, hún lærir þetta fyrir rest og en fljótar ef þú gleymir enskunni.

[Sigrún Aðalsteinsdóttir, 24.6.2008 kl. 21:02]

Varðandi samstarfsfólkið, þau skilja ágætlega orðin: kennitala, skattkort og útborgað,  Þau skilja líka ágætlega: Gjörðu svo vel, en það skilur hundurinn minn líka mjög vel